برنامه ریزی شهری
محمدمهدی عزیزی؛ اسفندیار زبردست؛ رضا اکبری
چکیده
گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. ...
بیشتر
گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونهشناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساختمحور، جامعهمحور و طبیعتمحور، و با استفاده از تحلیل خوشهبندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سهوجهی مساحت، تراکمجمعیتی و تراکمساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین میشود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابریهایمحیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابریها در مرحلهاول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکلمیگیرند و در مرحله میزان ادغام تثبیت میشوند.
برنامه ریزی شهری
مصطفی دهقانی؛ حقیقت رضا نائینی؛ اسفندیار زبردست
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 فروردین 1400
چکیده
تقویت اعتماد و مشارکت ذینفعان، ابزاری مناسب جهت حرکت به سوی توسعه شهری دانش‌بنیان است و تحلیل شبکه روابط ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان گام مهم و موثر اولیه برای این امر است. در این راستا، هدف این پژوهش، تحلیل شبکه‌های ارتباط، اعتماد و مشارکت ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان اصفهان به‌عنوان زمینه ساز انتقال و تبادل دانش، ...
بیشتر
تقویت اعتماد و مشارکت ذینفعان، ابزاری مناسب جهت حرکت به سوی توسعه شهری دانش‌بنیان است و تحلیل شبکه روابط ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان گام مهم و موثر اولیه برای این امر است. در این راستا، هدف این پژوهش، تحلیل شبکه‌های ارتباط، اعتماد و مشارکت ذینفعان کلیدی توسعه شهری دانش‌بنیان اصفهان به‌عنوان زمینه ساز انتقال و تبادل دانش، با استفاده از روش تحلیل شبکه اجتماعی است. راهبرد کلی پژوهش، مطالعه موردی و با جهتگیری پارادایمی پراگماتیستی است و از نظر هدف عملیاتی، توصیفی- اکتشافی است. نتایج پژوهش بیانگر این است که در شهر اصفهان با وجود نقش قابل توجه شورای شهر و شهرداری، بیشتر ذینفعان اصلی و مرکزی توسعه شهری دانش‌بنیان، سازمانهای دولتی با نقش حاکمیتی هستند. این امر بیانگر ماهیت حاکمیت تمرکزگرای دولتی، قدرت و منابع برتر دولت نسبت به دیگر بازیگران جامعه و ضعف حکمروایی شبکهای و همچنین دشواری شکلگیری فرایند از پایین به بالای ایجاد توسعه شهری دانش‌بنیان در شهر اصفهان است.
برنامه ریزی شهری
اسفندیار زبردست؛ محمد امین سعیدی
چکیده
امروزه، شهرها، به عنوان یک سیستم باز، پویا و همراه با تغییرات مداوم پذیرفته شده اند. برنامه ریزی برای چنین پدیده ای نیازمند نگرشی است که توانایی رویارویی با این تغییر و تحول دائمی را داشته باشد. محوریت تئوری پیچیدگی بحث درباره این فرایند تغییر و دگرگونی دائمی است. در این تحقیق، با استفاده از ویژگی های سیستم های پیچیده، ماهیت شهر، مورد ...
بیشتر
امروزه، شهرها، به عنوان یک سیستم باز، پویا و همراه با تغییرات مداوم پذیرفته شده اند. برنامه ریزی برای چنین پدیده ای نیازمند نگرشی است که توانایی رویارویی با این تغییر و تحول دائمی را داشته باشد. محوریت تئوری پیچیدگی بحث درباره این فرایند تغییر و دگرگونی دائمی است. در این تحقیق، با استفاده از ویژگی های سیستم های پیچیده، ماهیت شهر، مورد بررسی و شناسایی قرار می گیرد. با استفاده از بررسی و مرور نظرات صاحبنظران تئوری های پیچیدگی شهری، هشت مفهوم "مشارکت"، " پیش بینی کیفی"، " تکامل تدریجی"، ارتباط کنشگر و مکان"، خودسازماندهی"، " قوانین بازدارنده"، "بازنگری و اصلاح"و " تکامل تدریجی"به عنوان ویژگی های طرح های توسعه شهری برای رویارویی با عدم قطعیت وتغییرات دائمی شهر معرفی شده است. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تلخیصی، این مفاهیم در طرح جامع (ساختاری_راهبردی) شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته اند.
برنامه ریزی شهری
اسفندیار زبردست؛ حسین قانونی
چکیده
یکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیب‌پذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیب‌پذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، داده‌های شهر قزوین استخراج گردید. سپس با استفاده از تحلیل عاملی ...
بیشتر
یکی از ابعاد مهم مخاطرات طبیعی، آسیب‌پذیری اجتماعی است. همچنین افزایش جمعیت شهرها باعث ظهور اثرات مختلفی همچون پراکنده‌رویی شهری شده است. در پژوهش حاضر پس از مرور متون نظری، شاخص‌های منتخب برای سنجش پراکنده‌رویی و آسیب‌پذیری اجتماعی انتخاب و با کمک آمار سرشماری و GIS، داده‌های شهر قزوین استخراج گردید. سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (نرمافزار SPSS)، این شاخصها برای پراکنده‌رویی در 4 عامل «تراکم»، «پیکربندی»، «کاربری» و «دسترسی» (تبیین 22/70 درصدی) و برای آسیب‌پذیری اجتماعی در 1 عامل (تبیین 9/66 درصدی) قرار گرفتند. تحلیل همبستگی رابطه معنادار میان عامل تراکم (801/0) و پدیده پراکنده‌رویی (440/0) با آسیب‌پذیری اجتماعی را نشان داد. رابطه آسیب‌پذیری با تراکم/پراکنده‌رویی، مثبت/منفی است، بدین معنا که با افزایش تراکم/کاهش پراکنده‌رویی، آسیب‌پذیری اجتماعی افزایش مییابد. در پایان نقشههای پراکنده‌رویی و آسیب‌پذیری اجتماعی و نقشه پتانسیل توسعه نواحی شهر قزوین بر اساس رابطه میان این دو پدیده ارائه شده است.
آزاده قرائی؛ اسفندیار زبردست؛ حمید ماجدی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 17-32
چکیده
فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین ...
بیشتر
فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناختهشدهاست. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهرهگیری از مدل خوشهبندی K-means در نرمافزار Pyton و همچنین استفاده از نرمافزارGIS جهت تحلیل داده‌های مکانی و پرسشنامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، به‌دنبال آن است که ارتباط میان مؤلفههای فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفههای پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشهبندی مناطق تهران بر اساس شاخص‌های فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشاندهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخص‌های فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است.
