مطالعه موردی
معماری
لیلا افروزه؛ محمدرضا ثقفی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 5-16
چکیده
یکی از علل نارضایتی اغلب کاربران از معماری مدرسه، اختلافنظر بین کاربران مدرسه و برنامهریزان است؛ بنابراین ضروری است که برنامهدهی مدرسه با مشارکت اعضایی حاصل شود که متعلق به همسایگی مدرسهاند. هدفِ این تحقیق دستیابی به برنامهدهی مشارکتی مدرسه اجتماعی و نمایش فرایند مشارکت کاربر میباشد؛ در این راستا از نظرات کاربران ...
بیشتر
یکی از علل نارضایتی اغلب کاربران از معماری مدرسه، اختلافنظر بین کاربران مدرسه و برنامهریزان است؛ بنابراین ضروری است که برنامهدهی مدرسه با مشارکت اعضایی حاصل شود که متعلق به همسایگی مدرسهاند. هدفِ این تحقیق دستیابی به برنامهدهی مشارکتی مدرسه اجتماعی و نمایش فرایند مشارکت کاربر میباشد؛ در این راستا از نظرات کاربران دبستان امالبنین و اهالی محله ملاصدرای اصفهان توسط ابزارهای مشارکتی همچون کارگروههای مشارکتی (شامل والدین، معلمان و دانشآموزان)، مصاحبه و پرسشنامه (شامل 13 پرسشنامه توسط معلمان و ۸۷ پرسشنامه توسط والدین و اهالی محله) استفاده شد. این پژوهش کیفی از روش توصیفی-تحلیلی برای تحلیل دادهها، روش کتابخانه‌ای، همچنین ابزار مصاحبه و پرسشنامه در پیمایش میدانی برای گردآوری دادهها بهرهبرداری میکند. جمعبندی یافته‌ها به تنظیم جدول برنامهدهی معماری طبق شاخصههای دریافتی از سوی کاربران میانجامد؛ نتیجۀ پژوهش ارائه مدل پیشنهادیِ مشارکت کاربر در فرایند برنامهدهی مدرسه اجتماعی میباشد که میتواند در شناخت نیازهای کاربران و افزایش رضایت کاربر از طراحی مدرسه مؤثر باشد.
کاربردی
آزاده قرائی؛ اسفندیار زبردست؛ حمید ماجدی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 17-32
چکیده
فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین ...
بیشتر
فرم و ساختارفضایی شهر، از ابعاد مهم شناخت و تحلیل شهر می‌باشند. بررسی ادبیات نظری پیرامون مفاهیم ساختار فضایی، فرم شهری، استخوان‌بندی، شکل‌شهر و... نشان می‌دهد تشتت آراء در این حوزه‌ها بسیار است؛ لذا محقق با استفاده از روش‌های پژوهش قیاسی به‌دنبال تبارشناسی و واکاوی دقیق مفاهیم فرم و ساختارفضایی شهر است. از طرف دیگر، یکی از مهم‌ترین منابع ناپایداری، فرم و ساختارفضایی شهر شناختهشدهاست. محقق با استفاده از روش پژوهش استقرایی و بهرهگیری از مدل خوشهبندی K-means در نرمافزار Pyton و همچنین استفاده از نرمافزارGIS جهت تحلیل دادههای مکانی و پرسشنامه ساکنین برای شاخص-های کیفی، به‌دنبال آن است که ارتباط میان مؤلفه‌های فرم شهری و ساختار فضایی را بر مؤلفه‌های پایداری در مقیاس مناطق شهر تهران شناسایی نماید. همپوشانی بالای خوشهبندی مناطق تهران بر اساس شاخص‌های فرم و ساختار فضایی و نیز شاخص-های پایداری، نشاندهنده تأثیرگذاری مستقیم شاخص‌های فرم و ساختار فضایی شهری بر پایداری در شهر تهران است.
مطالعه موردی
برنامه ریزی شهری
حمید احمدزاده کرمانی؛ بهرام امین زاده گوهر ریزی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 33-44
چکیده
سوانح طبیعی همواره چالشی بزرگ در دستیابی به توسعه پایدار جوامع انسانی بوده است. نگاهی که تا کنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته ،بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. حوزه ادبیات مخاطرات در یک تغییر پارادایم از (ارزیابی مخاطرات) به سمت (تحلیل آسیب پذیری) تغییر رویه داده است. در پژوهش پیش رو با توجه به تبیین رابطة تاب ...
بیشتر
سوانح طبیعی همواره چالشی بزرگ در دستیابی به توسعه پایدار جوامع انسانی بوده است. نگاهی که تا کنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته ،بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. حوزه ادبیات مخاطرات در یک تغییر پارادایم از (ارزیابی مخاطرات) به سمت (تحلیل آسیب پذیری) تغییر رویه داده است. در پژوهش پیش رو با توجه به تبیین رابطة تاب آوری در جهت کاهش اثرات سوانح طبیعی ، در راستای شناخت ابعاد تاب آوری و راهبردهایی برای تقلیل خطر، ابعاد چهار گانه رویکرد تاب آوری بررسی شده است.هدف از پژوهش حاضر،تحلیل شاخص های تاب آوری، اندازه گیری تاب آوری،بررسی میزان تاب آوری منطقه 9 شهرداری مشهد میباشد.در این پژوهش با استفاده از مدل میانگین مجموع فواصل از حد بهینه مقادیر DSF,IIFو URF محاسبه گردید و میزان تاب آوری منطقه 9 شهرداری مشهد برابر با 0.89 بدست آمد که شرایطی نسبتا تاب آور را مشخص می کند.
کاربردی
معماری
الهام جعفری؛ حمزه غلامعلی زاده؛ محمود مدیری
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 45-60
چکیده
در این پژوهش تصور بر آن است که یادگیری دانشجویان معماری در محیط آموزشی آنان، صرفنظر از سایر عوامل با اجتماع‌پذیری قرارگاه‌های موجود در محیط کالبدی آموزش ارتباط دارد. لذا ضمن آزمون اثربخشی اجتماع‌پذیری بر یادگیری دانشجویان، به تعیین عوامل موثر در ایجاد و افزایش اجتماع‌پذیری پرداخته شده است. در این ارتباط، به کمک روش تحقیق توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
در این پژوهش تصور بر آن است که یادگیری دانشجویان معماری در محیط آموزشی آنان، صرفنظر از سایر عوامل با اجتماع‌پذیری قرارگاه‌های موجود در محیط کالبدی آموزش ارتباط دارد. لذا ضمن آزمون اثربخشی اجتماع‌پذیری بر یادگیری دانشجویان، به تعیین عوامل موثر در ایجاد و افزایش اجتماع‌پذیری پرداخته شده است. در این ارتباط، به کمک روش تحقیق توصیفی-تحلیلی پس از شناخت متغیرها و جمعآوری نظرات محققان پیشین، عوامل مذکور شناخته شد و سپس از طریق روش دلفی-فازی و به کمک نظرات خبرگان(اساتید معماری) صحت تاثیرگذاری این عوامل مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این مرحله عوامل موثر بر اجتماع‌پذیری را به شش عامل (عناصرفیزیکی، فضایی-معماری، معانی زیباشناختی، احساس امنیت، معنایی-ادراکی، عملکردی-فعالیتی) و 22 زیرعامل تقسیم کرد. در مرحله دوم نیز، فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار گرفت، رنتایج تحقیق ضمن تایید نتایج مرحله قبلی، رابطه معنادار بین اجتماع‌پذیری محیط آموزش معماری را بر یادگیری دانشجویان معماری نشان داد.
مطالعه موردی
برنامه ریزی شهری
سید کمال الدین شهریاری؛ علی کریم زاده؛ شهرزاد شهریاری
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 61-74
چکیده
شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا، به ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻮن ﻧﻈﺮی شامل ﺗﻌﺎرﯾﻒ و بررسی دﯾﺪﮔﺎه و نظریات ...
بیشتر
شناخت قابلیتها و جاذبه های گردشگری، در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران، حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی قابلیتها و جاذبه های گردشگری در محدوده های بازآفرینی شده تاریخی، می باشد. در گام اول، جهت شناسایی اصول بازآفرینی گردشگری محور با روش تحلیل محتوا، به ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻮن ﻧﻈﺮی شامل ﺗﻌﺎرﯾﻒ و بررسی دﯾﺪﮔﺎه و نظریات اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان پرداخته شده است. در گام دوم، با بهره گیری از روش میدانی، معیارهای بازآفرینی شهری گردشگری محور، از طریق پرسشنامه گردشگران شهری در محور بازآفرینی شده زندیه شیراز، مورد آزمون واقع شده که پرسشنامه گردشگران شهری با نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون فریدمن تحلیل شده و قابلیتهای تاریخی و یادمانی در اولویت اول و قابلیت های فرهنگی، تفریحی و محیطی در اولویت های دوم تا چهارم قرار دارند. این خود راهنمای مناسبی جهت برنامه ریزی های بازآفرینی شهری در محدوده زندیه با محوریت گردشگری خواهد بود.
مطالعه موردی
معماری
معصومه نیاستی؛ سید امیر حسین گرکانی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 75-86
چکیده
بشر همواره در زندگی خود با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و سعی در کاهش جبران خسارت‌های جانی و مالی آن داشته است. در این میان ارزیابی اقدامات گذشته از اهمیت بالایی برخوردار است تا امکان اتخاذ بهترین تصمیمات را در مورد سوانح آتی با توجه به سانحه‌خیزی کشور ایران فراهم سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی پیامدهای ناشی از بازسازی و جابه‌جایی روستاها ...
بیشتر
بشر همواره در زندگی خود با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و سعی در کاهش جبران خسارت‌های جانی و مالی آن داشته است. در این میان ارزیابی اقدامات گذشته از اهمیت بالایی برخوردار است تا امکان اتخاذ بهترین تصمیمات را در مورد سوانح آتی با توجه به سانحه‌خیزی کشور ایران فراهم سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی پیامدهای ناشی از بازسازی و جابه‌جایی روستاها پس از سیل 1384 شرق استان گلستان میباشد. این پژوهش، از نوع کاربردی و به صورت ترکیبی از تحلیل محتوای کیفی و پیمایش مقطعی درمرحله کمی است. جامعه آماری این پژوهش از ساکنان شهر فراغی (تجمیع 11روستا) و روستاییانی که به روستاهای قدیم بازگشتهاند میباشد. برای مقایسه پیامدهای بازسازی در نمونههای مورد مطالعه، از آزمون t نمونههای مستقل استفادهشده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که ساخت سکونتگاه جدید علیرغم کاهش آسیبپذیری کالبدی با افزایش پدیدههایی چون افزایش مهاجرت به شهرها و بازگشت به روستاهای قدیم همراه بوده است.
کاربردی
معماری
سعید نوروزیان ملکی؛ ندا امیدی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 87-98
چکیده
افزایش تصاعدی جمعیت شهری و ساخت و ساز مسکن در قالب مجتمع‌های مسکونی و نگاه کمی‌گرایانه به عناصر کالبدی، پیامدهایی نظیر بیگانگی انسان با مکان و کاهش حس مکان را در پی دارد. هدف این تحقیق را میتوان «ارائه راهکارهای طراحی فضاهای باز مسکن در جهت افزایش حس مکان در محیط مسکونی» دانست. در مرحله نخست، از مطالعات کتابخانه‌ای استفاده ...
بیشتر
افزایش تصاعدی جمعیت شهری و ساخت و ساز مسکن در قالب مجتمع‌های مسکونی و نگاه کمی‌گرایانه به عناصر کالبدی، پیامدهایی نظیر بیگانگی انسان با مکان و کاهش حس مکان را در پی دارد. هدف این تحقیق را میتوان «ارائه راهکارهای طراحی فضاهای باز مسکن در جهت افزایش حس مکان در محیط مسکونی» دانست. در مرحله نخست، از مطالعات کتابخانه‌ای استفاده شده است. عوامل موثر بر حس مکان در 4 دسته شامل عوامل کالبد فیزیکی، محیط اجتماعی، عوامل تداعی‌کننده معنا و مشخصات جمعیتی شهروندان طبقه‌بندی شدند. در ادامه پژوهش تکنیک دلفی به‌کار گرفته شده است و افراد متخصص از اساتید دانشگاه‌های شهید بهشتی و علم و صنعت ایران در حوزه معماری مسکن انتخاب گردیده‌اند. از تکنیک دلفی برای «شناسایی» و «غربال» مهم‌ترین شاخص‌های تصمیم‌گیری استفاده شده است. با وجود اینکه روش دلفی یک روش تصمیم‌گیری چندمعیاره نیست اما در بسیاری موارد قبل از بکارگیری تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره از این تکنیک برای غربال شاخص‌ها یا رسیدن به یک توافق در زمینه اهمیت شاخص‌های تصمیم‌گیری استفاده می‌شود. براساس یافته‌ها، عواملی مانند تراکم کم واحدها، کاهش ارتفاع در سمت دارای دید و منظر بهتر، دید واحدها به فضای سبز، روشنایی و نورپردازی در شب، در ارتقای حس مکان در یک مجتمع مسکونی تاثیر بسزایی دارند.
کاربردی
معماری
میترا فرجی؛ فاطمه ابراهیم زاده نوایی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 99-108
چکیده
ادراک متفاوت از محرک های مشابه می توان نتیجه ی در آمیختن عوامل متعددی باشد.در ادراک یک بنای معماری عناصر تشکیل دهنده ی فرم بنا در زمره ی عوامل محیطی تاثیرگذار است به گونه ای که میتوان تاثیر این عناصر بر کاربران را پیش بینی و سبب افزایش ویا کاهش کاربران یک بنا شد.در این پژوهش عوامل موثر بر ادراک بصری افراد نسبت به کاربرد فرم در طراحی معماری ...
بیشتر
ادراک متفاوت از محرک های مشابه می توان نتیجه ی در آمیختن عوامل متعددی باشد.در ادراک یک بنای معماری عناصر تشکیل دهنده ی فرم بنا در زمره ی عوامل محیطی تاثیرگذار است به گونه ای که میتوان تاثیر این عناصر بر کاربران را پیش بینی و سبب افزایش ویا کاهش کاربران یک بنا شد.در این پژوهش عوامل موثر بر ادراک بصری افراد نسبت به کاربرد فرم در طراحی معماری امروز با تکیه بر نظرات آرنهایم، اداندیس و گروتر دسته بندی شده و محرک های بصری فرمی با توجه به نظرات دونیس اداندیس در چهار جدول باعناوین تنش،ویژگی های کالبدی،وزن و پویایی آورده که زیرمجموعه ی هر یک از عوامل شناسایی و به روش ahp توسط بیست خبره در زمینه ی طراحی معماری مقایسه گردید که ویژگی های کالبدی نسبت به دیگر عوامل مهم تر تشخیص داده شد و عواملی چون پویایی تنش و وزن در جایگاه بعدی اهمیت قرار گرفتند.
