فرح حبیب؛ سید مجید نادری؛ لعلا جهانشاهلو؛ حمیده فروزانگهر
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 5-14
چکیده
مقاله حاضر با هدف تبیین و شناسایی مفهوم ، "سرمایه اجتماعی" در ساختار شهری و ارائه چارچوبی برای "ارزیابی" ، در بستر مراجعه به "مستندات "و "پیمایشی توصیفی"، به ارزیابی شاخصها و سنجه های "چارچوب پیشنهادی" پرداخته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخصها و سنجه های "ارزیابی سرمایه اجتماعی" در ساختار شهری را می توان در حوزه "احساس امنیت شهروندی" ...
بیشتر
مقاله حاضر با هدف تبیین و شناسایی مفهوم ، "سرمایه اجتماعی" در ساختار شهری و ارائه چارچوبی برای "ارزیابی" ، در بستر مراجعه به "مستندات "و "پیمایشی توصیفی"، به ارزیابی شاخصها و سنجه های "چارچوب پیشنهادی" پرداخته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخصها و سنجه های "ارزیابی سرمایه اجتماعی" در ساختار شهری را می توان در حوزه "احساس امنیت شهروندی" ، "اعتماد و روابط متقابل" ، "مشارکت اجتماعی" و "اجتماع پذیری" و "میزان تمایل به تعاملات و معاشرتهای اجتماعی" دانست که در این میان فضاهای عمومی شهری ، دارای نقشی اساسی در بستر سازی برای "مشارکت پذیری اجتماعی" و افزایش روابط دوستانه و انسجام اجتماعی از طریق امکان دهی به مراسمات ، آیینها و جشنها و دیدارهای دوستانه بشمار می روند. علاوه بر این ، ارزیابی این شاخصها در شهر مورد مطالعه می تواند زمینه ارائه راهکارهایی در بهبود و کارامدی حوزه مداخلات برای افزایش سرمایه اجتماعی ، باشد.
راضیه رضازاده؛ مریم محمدی
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 15-26
چکیده
فضاهای شهری عرصه هایی هستند که زندگی جمعی در آنها جریان دارد. فعالیت و حضور در این فضاها ضمن فراهم آوردن عرصهای برای تعامل افراد، در سرزندگی و سلامت استفاده کنندگان موثر است. در این مقاله رویکردهای مورد توجه در زمینه ضرورت حضور زنان که مشتمل بر دو رویکرد عمده جدایی جنسیتی و مشمولیت است مورد بررسی قرار میگیرد.
ضرورت ...
بیشتر
فضاهای شهری عرصه هایی هستند که زندگی جمعی در آنها جریان دارد. فعالیت و حضور در این فضاها ضمن فراهم آوردن عرصهای برای تعامل افراد، در سرزندگی و سلامت استفاده کنندگان موثر است. در این مقاله رویکردهای مورد توجه در زمینه ضرورت حضور زنان که مشتمل بر دو رویکرد عمده جدایی جنسیتی و مشمولیت است مورد بررسی قرار میگیرد.
ضرورت حضور زنان در فضا، نه تنها بهدلیل برآورده شدن نیازهای آنها، بلکه از دیدگاه جامعه مدنی و همچنین اصول اخلاقی حاکم بر رفتار آنها در محیط قابل بررسی است. برای مثال اصل شهروندی کثرتگرا حضور تمام گروهها را بهعنوان یکی از معیارهای جامعه مدنی بیان میکند. در کنار رویکردهای جهانی در این زمینه، بررسی رویکرد اصالت خانواده در فلسفه اسلامی نیز بر اهمیت حضور زنان در فضا تاکید دارد. بنابراین بررسیها حاکی از این مسئله است که رویکردهای فلسفی و حقوقی، حضور زنان را به عنوان یک ضرورت تائید میکند.
مهرداد نوابخش؛ قربانعلی آقا احمدی
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 27-38
چکیده
هدف از ارائه مقاله حاضر، بررسی و تحلیل چگونگی ارتباط میان شهرنشینی و روند رشد و گسترش طبقه متوسط جدید در ایران است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال تحصیلی 1389-1388 تشکیل داده اند ،که 443 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب گردیدند. تحقیق حاضر با تکیه بر منطق فازی انجام ...
بیشتر
هدف از ارائه مقاله حاضر، بررسی و تحلیل چگونگی ارتباط میان شهرنشینی و روند رشد و گسترش طبقه متوسط جدید در ایران است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال تحصیلی 1389-1388 تشکیل داده اند ،که 443 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب گردیدند. تحقیق حاضر با تکیه بر منطق فازی انجام گرفته است و پرسشنامه باآلفای کرونباخ 87/0 مورد تایید قرار گرفت . یافته های حاصل از پژوهش نشان میدهد که شهرنشینی با ایجاد وگسترش سرمایه گذاری تجاری و صنعتی و بازرگانی، گسترش نهادهای سیاسی– مدنی و نظام های آموزشی، زمینه رشد و توسعه طبقه متوسط جدید را فراهم آورده است. از این رو شهرنشینی با جذب جمعیت و رشد وگسترش زمینه های اشتغال در رشد و گسترش طبقه متوسط جدید نقش موثری داشته است. اما هر یک از ابعاد فوق ، وزن متفاوتی داشته اند.
بهرام امین زاده گوهرریزی؛ سیامک بدر
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 39-48
چکیده
نفوذپذیری بافتهای شهری از مفاهیم پایه در نظریههای معاصر شهرسازی است. این مفهوم در بسیاری از تصمیمگیریها بعنوان معیاری کمی نقش دارد. در این مقاله ابتدا مفهوم و ماهیت نفوذپذیری و شاخص های پیشنهادی آن که عموماً متکی به نظریههای گرافهای مسطحاند بازنگری شده است. سپس نسبتهای آلفا و گاما که از مهمترین شاخصهای اندازهگیری ...
بیشتر
نفوذپذیری بافتهای شهری از مفاهیم پایه در نظریههای معاصر شهرسازی است. این مفهوم در بسیاری از تصمیمگیریها بعنوان معیاری کمی نقش دارد. در این مقاله ابتدا مفهوم و ماهیت نفوذپذیری و شاخص های پیشنهادی آن که عموماً متکی به نظریههای گرافهای مسطحاند بازنگری شده است. سپس نسبتهای آلفا و گاما که از مهمترین شاخصهای اندازهگیری نفوذپذیری بافتهای شهری محسوب میشوند در تناسب با روابط گرافهای مسطح با بافتهای شهری مورد تجدیدنظر قرار گرفته و روابط جدیدی پیشنهاد شده است. در ادامه با ترکیب 3 شاخص: فاصله نقاط تا گره با (ورودی و خروجی)، شاخص اصلاح شده آلفا و فاصله نقاط تا اولین گره روشی پیشنهاد شده تا براساس آن نفوذپذیری بافت شهری قابل اندازهگیری باشد. کاربرد این روش در بافتهای شهری گذشته از دارا بودن سهولت نسبی، شرایطی را بوجود میآورد تا ارزیابی در مورد پیشنهاد یک کمان جدید یا تعریض یک محور بین گزینههای مختلف بهصورت نظاممندتری صورت پذیرد.
محمد نقی زاده؛ لیلا زارع؛ شراره حریری
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 49-60
چکیده
مطالعه مبانی شکل دهنده معماری در بستر شهرهای ایرانی نشان میدهد که همواره طبیعت نقش بسزایی در شکل گیری شهرها و به تبع آن معماری و بخصوص مسکن داشته است. در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری (بخصوص مسکن) در بستر طبیعت شکل میگرفته است. ولی در حال حاضر، رویکردهای ...
بیشتر
مطالعه مبانی شکل دهنده معماری در بستر شهرهای ایرانی نشان میدهد که همواره طبیعت نقش بسزایی در شکل گیری شهرها و به تبع آن معماری و بخصوص مسکن داشته است. در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری (بخصوص مسکن) در بستر طبیعت شکل میگرفته است. ولی در حال حاضر، رویکردهای جدید طراحی مسکن در ایران توجه چندانی به همجواری طبیعت ندارند. در حال حاضر بازگشت به سابقه تاریخی همجواری طبیعت در حیاط های مرکزی در کنار مسکن شاید راهگشای مناسبی در اجرای طرحهای کنونی باشد. این مقاله به فضای سبز تاثیرگذار در حیاطهای کنونی( با کمک پرسشنامه) میپردازد و به صورت شاخص به بررسی، تجزیه و تحلیل عوامل طبیعی (نور، آب، هوا وگیاه) در حیاطهای مرکزی خانههای مسکونی در کاشان میپردازد تا بر اساس نتایج حاصل، راهکار مناسبی برای طراحی حیاطهای کنونی بدست آورد.
شادی عزیزی؛ علیرضا دلپذیر؛ پریسا مقدم
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 61-70
چکیده
عدم شناخت کافی از رابطه بین بنیان های فرهنگی-اجتماعی جامعه ایرانی و معماری از مسایل اساسی معماری ایران می باشد. یکی از علل اساسی این مساله عدم شناخت زمینه های علمی مناسبی است که بتواند عوامل فرهنگی-اجتماعی را در ارتباط با معماری بررسی کند. این مقاله با معرفی رویکرد انسان شناسی فرهنگی در معماری در پی پاسخ گویی به این سوال است که در این ...
بیشتر
عدم شناخت کافی از رابطه بین بنیان های فرهنگی-اجتماعی جامعه ایرانی و معماری از مسایل اساسی معماری ایران می باشد. یکی از علل اساسی این مساله عدم شناخت زمینه های علمی مناسبی است که بتواند عوامل فرهنگی-اجتماعی را در ارتباط با معماری بررسی کند. این مقاله با معرفی رویکرد انسان شناسی فرهنگی در معماری در پی پاسخ گویی به این سوال است که در این رویکرد ، فرهنگ چه ارتباطی با معماری دارد؟
روش تحقیق بکار رفته در این مقاله کیفی و توصیفی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق به صورت ارایه مدلی و ارزیابی آن در رابطه بین طبیعت و خانه های ایرانی خواهد بود، نشان می دهد در انسان شناسی فرهنگی علاوه بر آنکه عوامل فرهنگی به عنوان عوامل اساسی شکل دهنده معماری می باشند، زمینه ای را نیز فراهم می آورد که بتوان در آن متغیرهای گوناگون اجتماعی-فرهنگی را در کنار هم مورد بررسی قرار داد.
راما قلمبر دزفولی
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 71-78
چکیده
مدت زمان مدیدی نیست که واژگانی چون محله محوری ، توسعه پایدار و محلات پایداردر شهرسازی معاصر مطرح و به سرعت توانسته است جایگاه خاصی را برای خود و حامیان آن، چه در محافل تخصصی اکادمیک و چه در حوزه مدیریت شهری پیدا نماید. در همین راستا یکی از مسائل مهم در خصوص موضوعات مذکور چگونگی به کارگیری این مباحث در یک ساختار صحیح و کارامد از حیطه ...
بیشتر
مدت زمان مدیدی نیست که واژگانی چون محله محوری ، توسعه پایدار و محلات پایداردر شهرسازی معاصر مطرح و به سرعت توانسته است جایگاه خاصی را برای خود و حامیان آن، چه در محافل تخصصی اکادمیک و چه در حوزه مدیریت شهری پیدا نماید. در همین راستا یکی از مسائل مهم در خصوص موضوعات مذکور چگونگی به کارگیری این مباحث در یک ساختار صحیح و کارامد از حیطه تئوری به عمل و اجرا است. این مقاله در صدد است که دو هدف را دنبال نماید. ابتدا با بررسی اجمالی مفهوم پایداری محله ای و همچنین تجارب جهانی در این خصوص به معرفی اهمیت و جایگاه توسعه پایدار محله ای در طرح های توسعه شهری بپردازد و در هدف دوم با توجه به استحصالات هدف نخست، به ارزیابی طرح راهبردی-ساختاری شهر تهران در خصوص میزان توجه به بحث توسعه پایدار محله ای به عنوان یک سند طرح توسعه شهری پرداخته شود.
سید مجید مفیدی شمیرانی؛ مهسا ممقانی قاضی جهانی
دوره 6، شماره 12 ، دی 1391، صفحه 79-84
چکیده
زندگی تنها در محیط و شرایط اقلیمی طبیعی یا مصنوعِ مناسب شکوفا می شود. ساکنین دوران باستان این شرایط را کشف، و بنیان و روش طراحی عناصر بنا و شهرها می شد. هنگامی که این عناصر شناخته می شدند سپس اصول از آنها استخراج و طراحها بر آن اساس انجام می شد. مقاله حاضر نکات مهمی را ارایه می نماید که نتیجه تحقیقات بروی اصول و عناصر معماری هوشمند ...
بیشتر
زندگی تنها در محیط و شرایط اقلیمی طبیعی یا مصنوعِ مناسب شکوفا می شود. ساکنین دوران باستان این شرایط را کشف، و بنیان و روش طراحی عناصر بنا و شهرها می شد. هنگامی که این عناصر شناخته می شدند سپس اصول از آنها استخراج و طراحها بر آن اساس انجام می شد. مقاله حاضر نکات مهمی را ارایه می نماید که نتیجه تحقیقات بروی اصول و عناصر معماری هوشمند به انرژی که در طول تاریخ بکارگرفته شده اند می باشد. موارد مطالعاتی، بدون توجه به نوع اقلیم یا تنوع فرهنگی و فقط با توجه به زمان احداث انتخاب شده اند، که از دوره ماقبل تاریخ تا معماری بومی معاصر طبقه بندی گردیده، و با یکدیگر مقایسه و تطبیق داده شده اند. تحلیل این موارد مطالعاتی شباهت و تا حدودی تضاد را در عناصر و اصول نشان میدهد، که در تاریخ و فرهنگ متفاوت اما از نظر نوع اقلیم مشابه می باشند.